Bạn dự định nhận nuôi một chú chó? Bạn muốn chú chó cưng ở nhà cư xử ngoan hơn một chút? Bạn muốn huấn luyện chó cưng làm theo yêu cầu của mình thay vì phải cung phụng chúng? Theo học một lớp huấn luyện chó do chuyên gia hướng dẫn là phương pháp tốt nhất, song không phải ai cũng có điều kiện tới lớp. Những mẹo sau đây là bước khởi đầu tốt để rèn luyện chú chó của bạn. Có rất nhiều lý thuyết và cách thức tiếp cận trong việc huấn luyện chó, vì thế hãy nghiên cứu và chọn phương pháp phù hợp nhất cho bạn cũng như chó cưng.[1]
Phương pháp
1
Chuẩn bị Huấn luyện Chó
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 1
1
Chọn giống chó phù hợp với lối sống của bạn. Sau hàng thế kỷ phối giống, ngày nay chó là một trong những loài động vật đa dạng nhất trên thế giới. Hẳn là sẽ có mọi chú chó phù hợp với từng lối sống, tuy nhiên không phải tất cả các chú chó đều đáp ứng được nhu cầu cụ thể của bạn. Ví dụ, nếu là người thích thư giãn, bạn không nên chọn giống Jack Russell Terrier, vốn nổi tiếng với thói sủa liên tục và có nhiều năng lượng. [2] Thay vào đó, có lẽ bạn sẽ muốn một chú chó bun thường chỉ thích cuộn mình trên đi-văng cả ngày.[3] Hãy nghiên cứu tính cách cũng như yêu cầu chăm sóc của các giống chó. Nên hỏi những người nuôi chó về tính cách của giống chó họ nuôi.
Vì phần lớn các giống chó đều có tuổi thọ từ 10-15 năm, nhận nuôi một chú chó là một cam kết dài hạn. Hãy chắc chắn tính cách của giống chó này hoà hợp với lối sống của bạn.
Nếu bạn chưa lập gia đình, hãy cân nhắc xem liệu chục năm sau bạn có con nhỏ không. Một số giống chó được khuyến cáo là không thích hợp với gia đình có trẻ em.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 2
2
Đừng chỉ dựa theo niềm ao ước của mình mà nhận nuôi một chú chó. Bạn phải thành thật với bản thân về độ tương hợp giữa giống chó bạn muốn và lối sống của bạn. Đừng nhận nuôi một chú chó cần vận động nhiều chỉ vì bạn muốn có động lực bắt đầu lối sống lành manh hơn. Nếu bạn không thể bắt kịp nhu cầu thể thao của chú chó năng động của mình, cả bạn lẫn chó cưng sẽ rơi vào tình trạng uể oải.
Ghi lại nhu cầu và tính khí của giống chó, cũng như cách để bạn đáp ứng những nhu cầu đó.
Nếu việc nhận nuôi một giống chó đòi hỏi nỗ lực to lớn để thay đổi lối sống của bạn, bạn cần chọn nuôi một loài khác.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 3
3
Đặt một cái tên dễ gọi cho chó của bạn. Chú chó cần phải học tên mình dễ dàng, để bạn có thể giữ chó tập trung trong quá trình huấn luyện. Do đó, bạn không nên đặt tên có nhiều hơn hai âm tiết. Cái tên cũng cần có thanh âm rõ ràng để chó dễ nhận ra. Các tên như “Buddy” hoặc “Rover” hay “Bee Bee” có âm sắc nổi bật hơn tiếng nói chuyện thông thường của người mà chó nghe được.
Thường xuyên gọi tên chó khi chơi, nựng, huấn luyện, hay thu hút sự tập trung của chó.
Nếu chó nhìn bạn mỗi khi bạn gọi tên thì chó đã học được tên rồi đó.
Tạo sự tích cực đi liền với tên chó để chú chó tiếp tục chú ý đến bạn mỗi khi bạn gọi tên. Khen ngợi nếu chó đáp lại tiếng gọi tên, và thưởng đồ ăn cho chó.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 4
4
Lên lịch tập luyện. Bạn cần dành ra khoảng thời gian 15-20 phút cho mỗi lần tập luyện nghiêm túc và vài lần như vậy trong một ngày. Chó con thường chỉ tập trung được trong thời gian ngắn và mau chán, hệt như trẻ sơ sinh vậy.
Tuy vậy, bạn sẽ huấn luyện chó ngay cả ngoài giờ tập luyện. Việc huấn luyện thực chất sẽ xuyên suốt cả ngày mỗi khi bạn tương tác với thú cưng. Chó sẽ học hỏi từ bạn sau mỗi lần tương tác.
Thói quen xấu của chó hình thành khi chủ nhân để chó có hành động xấu ngoài giờ tập luyện. Vì vậy, hãy quan sát chó ngay cả ngoài giờ tập. Nếu chó nhớ được những điều đã học trong lúc tập, thì hãy chắc chắn rằng ngoài giờ chó cũng nhớ như vậy.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 5
5
Chuẩn bị tâm lý cho các buổi tập. Khi làm việc với chó, hãy tĩnh tâm và trung lập. Bất kì nỗi âu lo hay kích động nào của bạn cũng sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả huấn luyện. Bạn nên nhớ rằng mục đích của huấn luyện là để củng cố hành vi tốt của chó và trừng phạt hành vi xấu. Nghe có vẻ nghiêm khắc nhưng để có một chú chó được huấn luyện tốt đòi hỏi quyết tâm cao và kỷ cương nghiêm ngặt.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 6
6
Chọn công cụ phù hợp. Một dây xích dài 180 cm cùng vòng cổ khóa hoặc vòng cổ hai đai là đủ để bắt đầu, bên cạnh đồ ăn thưởng. Tham khảo lời khuyên của chuyên gia về các loại dụng cụ như rọ mõm, đai yên, vòng cổ rèn luyện bằng kim loại, hoặc các dụng cụ khác. Cún con hoặc chó nhỏ thường không cần dụng cụ quá nặng nề. Các giống chó lớn tạm thời có thể cần dụng cụ đặc biệt (như rọ mõm) để giúp tập trung.[4]
Phương pháp
2
Áp dụng Nguyên tắc Huấn luyện Tổng quát
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 7
1
Điều tiết kỳ vọng và tâm trạng của bạn. Không phải ngày huấn luyện nào cũng hoàn hảo, nhưng đừng nản chí hay đổ lỗi cho chó của bạn. Hãy thay đổi hành vi và thái độ của bạn để khuyến khích khả năng và sự tự tin học hỏi của chó. Nếu tâm trạng bạn điềm tĩnh, thông thường chó của bạn cũng sẽ như vậy.
Nếu chó sợ hãi tâm trạng tồi tệ của bạn, chó sẽ không học được gì mới cả. Chúng chỉ có thể học cách thận trọng và không tin tưởng vào bạn.
Các lớp học dạy chó và một chuyên gia huấn luyện chó giỏi sẽ giúp bạn cải thiện hành vi của mình và đem lại thành công khi bạn dạy chó.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 8
2
Luôn lưu ý đến tính khí của chó. Mỗi chú chó có tính khí khác nhau. Hệt như trẻ con, mỗi giống sẽ tiếp thu khác nhau với tốc độ khác nhau. Một vài con sẽ khá cứng đầu và sẽ thách thức bạn trong từng bài tập. Vài con khác lại rất cố gắng để làm vừa lòng bạn. Bạn có thể phải điều chỉnh phương pháp huấn luyện để phù hợp với tính khí của chú chó.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 9
3
Thưởng cho chó ngay lập tức. Chó không hiểu thế nào là nguyên nhân và hiệu quả lâu dài. Chúng học rất nhanh. Bạn phải khen và thưởng chó trong vòng 2 giây sau khi chó thực hiện hành vi bạn mong muốn để củng cố chính hành vi đó. Nếu bạn đợi quá lâu, chó sẽ không liên kết phần thưởng với hành động mà bạn yêu cầu chúng thực hiện.
Ngoài ra, bạn phải chắc chắn sự khen ngợi của mình đủ nhanh và chính xác. Nếu không, bạn có thể sẽ thưởng nhầm cho hành vi mà bạn không mong muốn.
Tưởng tượng nhé, ví dụ, bạn đang dạy cho chó lệnh “ngồi”. Chó ngồi một lúc, nhưng đến khi bạn khen thưởng thì chó lại bật dậy ngay. Trong tình huống này, bạn đang khen thưởng hành động đứng chứ không phải ngồi.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 10
4
Cân nhắc tập luyện với công tắc bấm lách cách (clicker). Tập luyện với clicker là phương pháp khen ngợi ngay lập tức bằng cách sử dụng clicker. Bạn sẽ bấm clicker nhanh hơn so với cho chó ăn hay vỗ đầu chó. Do đó, huấn luyện bằng clicker sẽ giúp bạn nhấn mạnh hành vi tốt đủ nhanh và kịp với tốc độ học của chó. Phương pháp này hoạt động bằng cách tạo mối liên kết giữa tiếng lách cách và phần thưởng. Đến một thời điểm nào đó, chó sẽ coi bản thân tiếng lách cách đã là phần thưởng cho hành vi tốt. Bạn có thể áp dụng phương pháp clicker với bất kì mệnh lệnh dạy chó nào.
Bấm vào clicker, sau đó thưởng ngay đồ ăn cho chó. Thao tác này xây dựng một mối liên hệ tích cực với tiếng lách cách. Sau đó, âm thanh này sẽ “đánh dấu” hành vi đúng để chó biết rằng mình đã làm chính xác.
Khi chó đã làm đúng hành động, hãy bấm clicker, rồi thưởng. Một khi chó liên tục làm đúng, bạn có thể đặt tên cho mệnh lệnh. Bắt đầu liên kết mệnh lệnh và hành vi cùng nhau với sự trợ giúp của clicker.
Ví dụ, trước khi bạn dạy chó “ngồi,” hãy bấm clicker, thưởng, khen khi bạn thấy chó đang ngồi. Khi chó bắt đầu ngồi để đòi thưởng, bắt đầu nói “ngồi” để ra lệnh cho chó vào vị trí. Hãy kết hợp cùng tiếng lách cách để thưởng cho chó. Cuối cùng, chó sẽ học được rằng việc ngồi để đáp lại lệnh “ngồi” là cách để chó nhận được tiếng thưởng lách cách.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 11
5
Nhất quán. Chó sẽ không hiểu điều bạn muốn chó làm nếu môi trường của chó không nhất quán. Bất kỳ ai sống với chó của bạn đều nên hiểu và cố gắng đi theo mục tiêu luyện tập của chó. Ví dụ, nếu bạn đang dạy chó không nhảy chồm lên người khác, đừng cho phép trẻ nhỏ trong nhà để chó chồm lên người chúng. Hành động đó sẽ phá hỏng toàn bộ sự huấn luyện của bạn.
Chắc chắn rằng mọi người đều sử dụng chính xác mệnh lệnh mà chó học khi được huấn luyện. Chó không biết tiếng Việt, và không thể phân biệt giữa “ngồi” và “ngồi xuống”. Sử dụng nhiều câu lệnh thay thế nhau sẽ chỉ làm chó thấy khó hiểu thôi.
Vì chó không tạo được mối liên hệ rõ ràng giữa một câu lệnh và một hành động, phản ứng của chó có thể chính xác hoặc sai hoàn toàn.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 12
6
Luôn luôn thưởng cho thành công hay hành vi tốt của chó bằng lời khen, và thỉnh thoảng thưởng bằng đồ ăn. Một món đồ nho nhỏ sẽ động viên chó luyện tập tốt. Phần thưởng này nên có kích cỡ nhỏ, ngon miệng, và dễ nhai. Bạn không muốn món thưởng làm đứt quãng buổi tập hay khiến chó bị no quá nhanh.
Cân nhắc khoảng thời gian để chó nhai một món ăn cứng so với một món ướt hơn như “Bill Jack” hoặc “Zuke’s Mini Naturals”. Phần thưởng to bằng đầu tẩy bút chì là đủ để chó hiểu những điểm tích cực, nhưng đừng đợi chó ăn quá lâu.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 13
7
Dùng quà thưởng “xịn” khi cần. Khi tập những mệnh lệnh khó học hay quan trọng, hãy dùng quà thưởng “xịn” để nâng thêm tinh thần cho chó. Có thể kể đến một vài ví dụ như gan khô, vụn ức gà nướng, hay vài mẩu thịt gà tây của bữa trưa.
Nếu chó đã học được mệnh lệnh, hãy bớt các món thưởng giá trị lớn và đem chúng trở lại khi cần thiết cho luyện tập. Nhưng nhớ phải luôn khen chó.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 14
8
Để chó tập luyện khi đói. Đừng cho chó ăn no một vài giờ trước khi tập luyện. Chó càng muốn quà thưởng bao nhiêu, thì sẽ càng thực hiện nhiệm vụ được yêu cầu bấy nhiêu để được ăn.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 15
9
Luôn kết thúc luyện tập trong vui vẻ. Kể cả khi buổi tập không hề suôn sẻ và chó không hề tiếp thu câu lệnh mới, hãy kết thúc bằng điều gì đó mà bạn có thể khen chó. Bằng cách kết thúc buổi tập với câu lệnh mà chó đã hiểu rồi, điều cuối cùng mà chó nhớ được sẽ là tình thương và lời khen của bạn.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 16
10
Hạn chế tiếng sủa. Nếu chó sủa về hướng bạn khi bạn không muốn, cứ mặc kệ cho đến khi chó ngưng sủa, và khen chó. Đôi khi chúng sẽ sủa để đòi bạn chú ý, nhưng đôi khi lại là do ức chế.
Đừng ném bóng hay đồ chơi. Làm thế chỉ làm cho chó nghĩ rằng nếu chó sủa, chó sẽ khiến bạn làm theo điều nó muốn.
Đừng hét vào mặt chó để buộc nó im lặng, vì nó sẽ cảm thấy được bạn chú ý và sủa nhiều hơn.
Phương pháp
3
Dạy lệnh "Đi theo"
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 37
1
Thường xuyên dắt chó đi dạo với dây xích. Điều này không chỉ quan trọng cho tập luyện mà còn tốt cho sức khoẻ cũng như tinh thần của chó. Tuỳ thuộc vào từng giống, chó có thể cần vận động rất nhiều để vui vẻ và giữ dáng.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 38
2
Tránh kéo dây xích. Phần lớn chó sẽ kéo lê dây xích khi chúng tập đi dạo. Khi chó bắt đầu kéo, hãy dừng lại ngay. Đừng đi tiếp cho đến khi chó đến bên bạn và tập trung vào bạn.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 39
3
Thay đổi hướng đi. Một phương pháp hiệu quả hơn cả là đi về hướng ngược lại và khuyến khích chó đi cùng bạn. Một khi chó đã theo kịp, khen và thưởng cho chó.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 40
4
Hãy khiến chó thấy vui khi đi bên bạn. Bản năng tự nhiên của chó là tự đi khám phá và xem xét môi trường xung quanh mình. Bạn cần phải làm cho việc đi bộ cùng bạn thú vị hơn thế. Hãy dùng tông giọng phấn khích khi đổi hướng, và khen ngợi chó khi chó đến bên bạn.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 41
5
Gắn kết hành vi với mệnh lệnh bằng miệng. Một khi chó đã quen đi bên cạnh bạn, bạn có thể đặt tên cho hành động đó, ví dụ như “đi theo" hay “đi nào.”
Phương pháp
4
Dạy lệnh "Đến đây"
Tiêu đề ảnh Cool Off Your Dog Step 10
1
Hiểu giá trị của mệnh lệnh. Lệnh “đến đây” được sử dụng khi bạn muốn chó đến bên bạn. Mệnh lệnh này có tiềm năng cứu mạng, vì nó có thể ngăn chó chạy xổng khi được thả ra.
Tiêu đề ảnh Control Your Dog Step 9
2
Chuẩn bị cho chó tập “đến đây.” Bạn hãy luôn bắt đầu tập từ trong nhà (hoặc sân vườn có hàng rào) với độ phân tâm thấp. Nối dây xích dài 183 cm vào vòng cổ chó để bạn có thể giữ chó tập trung và ngăn chó chạy mất.
Tiêu đề ảnh Entertain Your Dog on a Rainy Day Step 4
3
Thu hút sự chú ý của chó. Bạn muốn gọi chó lại bên mình. Bạn có thể gọi chó bằng âm cao đi liền với một món đồ chơi, một tiếng vỗ tay, hay đơn giản là dang rộng vòng tay. Chạy một khoảng ngắn ra xa chó và đột ngột dừng lại cũng là một cách hay, vì chó có bản năng rượt đuổi.
Dùng lời khen và “giọng vui vẻ” để khuyến khích chó đến bên bạn.
Tiêu đề ảnh Figure out Dog Years Step 10
4
Khen ngợi ngay lập tức. Bấm clicker, khen chó bằng “giọng vui vẻ,” và cho chó phần thưởng khi chó tới bên bạn.
Tiêu đề ảnh Find a Lost Dog Step 5
5
Kết hợp hành vi với câu lệnh. Khi chó đã nhận ra mình sẽ được thưởng khi đến bên bạn, hãy bắt đầu nói lệnh “đến đây”. Khi chó phản ứng lại với mệnh lệnh, củng cố điều đó bằng cách khen ngợi đi kèm với chữ “giỏi”: “đến giỏi!”
Tiêu đề ảnh Care for a Pregnant Dog Step 14
6
Di chuyển việc luyện tập ra những không gian công cộng. Vì lệnh “đến đây” có thể cứu mạng chó, chó cần phải học phản ứng lại lệnh này ngay cả khi bị phân tâm. Di chuyển bài tập từ nhà bạn ra sân vườn hoặc công viên. Xung quanh sẽ có nhiều cảnh vật, âm thanh, và mùi hương lôi cuốn chó.
Tiêu đề ảnh Care for a Pregnant Dog Step 15
7
Tăng độ dài dây xích. Bạn bắt đầu với dây xích dài 180 cm, nhưng giờ bạn cần phải kéo dài khoảng cách hơn thế nữa cho chó.
Tiêu đề ảnh Keep Dogs off Lawn Step 12
8
Tập huấn luyện cho chó không mang xích ở không gian có hàng rào. Điều này sẽ giúp chó chạy đến từ khoảng cách dài hơn.
Nhờ ai đó giúp với bài tập không có xích. Bạn có thể chơi “bóng bàn” và thay phiên gọi chó đến bên từng người.
Tiêu đề ảnh Figure out Dog Years Step 10
9
Thưởng thật nhiều. Vì mệnh lệnh này rất quan trọng, lời khen bạn trao đi cần phải thật hoành tráng. Tuân theo mệnh lệnh “đến đây” sẽ là giây phút tuyệt nhất trong ngày của chó.
Tiêu đề ảnh Become a Dog Owning Expert Step 11
10
Đừng gây ra bất kỳ tiêu cực nào với mệnh lệnh này. Bất kể bạn buồn bực bao nhiêu, không bao giờ được củng cố lệnh “đến đây” bằng cơn thịnh nộ. Dù bạn đang phát điên lên vì chó bị tuột dây xích và chạy rông suốt năm phút, bạn vẫn phải khen ngợi chó khi chó cuối cùng cũng đáp lại câu gọi “đến đây” của bạn. Hãy nhớ là bạn đang khen hành vi cuối cùng của chó, và hành vi cuối cùng đó chính là việc đến bên bạn.
Đừng chỉnh lỗi, quát mắng, cằn nhằn hay bất kỳ hành động nào khiến chó nghĩ rằng tới bên bạn là hành động không tốt. Bạn có thể phá hỏng hàng năm trời huấn luyện chỉ bằng một trải nghiệm tồi.
Không bao giờ làm điều mà chó không thích sau khi ra lệnh “đến đây.” Bạn có thể thử ra lệnh này khi bạn cần cho chó tắm, cắt móng chân, hay vệ sinh tai, tuy nhiên lệnh “đến đây” nên đem tới niềm vui.[5]
Nếu bạn buộc phải làm gì đó mà chó không thích, cứ tự đi và bắt chó lại thay vì ra câu lệnh. Khen chó trong suốt quá trình vì đã bình tĩnh và chấp nhận việc đó. Dĩ nhiên là bạn có thể dùng thức ăn nữa.
Tiêu đề ảnh Become a Dog Owning Expert Step 28
11
Trở lại với bước căn bản. Nếu bạn sợ những nơi chó có thể chạy lạc và phớt lờ lệnh “đến đây” của bạn, trở lại với bài tập cùng xích. Tiếp tục tập cùng xích cho đến khi bạn có thể tin chó sẽ đáp lại lệnh “đến đây”.
Đừng hối thúc việc rèn luyện mệnh lệnh này. Nó rất quan trọng và không nên làm một cách nửa vời.
Tiêu đề ảnh Stop Dogs Licking You Step 9
12
Củng cố bài tập suốt cuộc đời chó. Vì hành vi này rất quan trọng, bạn cần củng cố nó suốt đời. Nếu bạn leo núi cùng chó mà không có xích, hãy mang theo ít thức ăn trong túi để củng cố mệnh lệnh.
Bạn cũng nên thêm một mệnh lệnh để chó biết không cần lúc nào chúng cũng phải ở bên bạn. Lệnh nào đó ví dụ như “nghỉ” là một cách, nhưng mục đích là để chó có thể làm điều chúng muốn và không buộc tuân theo lệnh cho tới khi bạn ra lệnh.
Tiêu đề ảnh Make Dogs Love You Step 13
13
Giữ cho niềm vui lâu dài. Bạn không muốn khiến chó nghĩ rằng mỗi lần chúng đến bên bạn, chúng không còn được chơi nữa, có người gắn xích vào rồi, và chúng phải về nhà. Nếu không, bạn sẽ bắt đầu nhận được những lần "đến" ngày càng thiếu chắc chắn và không còn vui vẻ như trước. Vậy nên, hãy gọi chó lại, khen ngợi khi chúng đến và cho chúng “nghỉ” để chơi tiếp.
Tiêu đề ảnh Care for a Neglected Dog Step 16
14
Cho chó làm quen với vòng cổ. Việc này không cần kèm theo câu lệnh nào cả. Khi chó đến bên bạn, hãy nắm vòng cổ để chó không bị nhát mỗi khi có người đụng vào.
Khi bạn cúi xuống để thưởng cho vì đã “đến,” hãy kèm theo hành động nắm vòng cổ lúc nựng cổ chó để cho ăn.[6]
Thỉnh thoảng, nhưng đừng làm thường xuyên, gắn thêm dây xích vào khi bạn kéo vòng cổ.
Đồng thời, bạn cũng có thể nối một dây xích ngắn và cho chó “nghỉ” trở lại. Dây xích nên là dâu hiệu cho biết chó sắp được chơi vui và chúng ta sẽ được đi dạo. Không có chỗ cho việc chỉnh đốn khắt khe đâu.
Phương pháp
5
Dạy lệnh "Nghe"
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 17
1
Hiểu mục đích của lệnh “nghe.” Đôi khi còn được gọi là lệnh “chú ý,” lệnh “nghe” là một trong những lệnh đầu tiên mà bạn nên dạy chó. Bạn sẽ dùng nó để thu hút sự chú ý của chó rồi đưa ra lệnh mới hoặc chỉ dẫn khác. Một số người chỉ dùng tên chó thay vì lệnh "nghe." Cách này đặc biệt hữu dụng nếu bạn nuôi nhiều chó. Như vậy, từng chú chó sẽ biết khi nào bạn muốn chúng tập trung vào bạn.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 18
2
Chuẩn bị nhiều món thưởng. Chúng có thể là thức ăn bạn mua ở cửa hàng, hay những chiếc xúc xích cắt nhỏ. Chọn món mà bạn biết chó thích ăn và sẽ thực hiện hành động để được ăn.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 19
3
Đứng gần chó. Nhưng đừng thu hút sự chú ý của chó. Nếu chó phản ứng lại sự hiện diện của bạn, đứng yên và nhìn hướng khác cho đến khi chó không quan tâm nữa.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 20
4
Ra lệnh “Nghe” bằng giọng nói nhỏ nhưng dứt khoát. Nếu bạn muốn dùng tên chó thay vì nói “nghe” hay “chú ý”, hãy gọi tên để thay thế. Tông giọng và âm lượng nên giống như khi bạn gọi tên người nào đó để họ chú ý.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 21
5
Đừng cao giọng chỉ để chó chú ý. Hãy để dành sự to tiếng cho những tình huống “cứu mạng,” như khi chó nhảy qua hàng rào hoặc đứt xích. Nếu bạn hiếm khi cao giọng, bạn chắc chắn sẽ có được sự chú ý tối đa của chó khi bạn cần phải hét lên. Nhưng nếu bạn luôn “to tiếng” với chó, chúng sẽ dần mặc kệ âm thanh đó và không màng tới bạn. Quát tháo sẽ không còn tác dụng để kêu gọi chú ý đặc biệt nữa.
Chó có thính giác siêu việt — hơn con người rất nhiều. Một điều thú vị khi tập lệnh này là xem xem chó của bạn có thể phản ứng với tiếng thì thầm nhỏ tới mức nào. Mọi người sẽ tôn bạn lên như “người thì thầm với chó” khi bạn có thể ra lệnh cho chó mà chỉ cần rủ rỉ đôi chút.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 22
6
Thưởng cho chó ngay khi có phản ứng như mong muốn. Khi chó ngừng việc mình đang làm và ngước nhìn bạn, hãy khen và thưởng chó ngay lập tức. Bấm clicker trước khi khen hoặc thưởng nếu bạn đang rèn chó với clicker.
Nhớ rằng bạn phải có phản ứng ngay lập tức. Thưởng càng nhanh thì chó càng chóng hiểu mối quan hệ giữa mệnh lệnh, hành vi, và phần thưởng.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 23
7
Cuối cùng hãy ngưng sử dụng phần thưởng. Một khi chó đã nắm vững mệnh lệnh, bạn không nên thưởng đồ ăn cho chó nữa. Tuy nhiên, bạn vẫn nên dùng clicker hoặc khen bằng lời.
Cai thưởng cho chó là rất quan trọng vì chó có thể sẽ đòi thưởng mọi lúc. Cuối cùng bạn sẽ nhận được một chú chó chỉ chịu nghe lời khi có đồ ăn.
Khen chó thường xuyên sau khi chó đã thành thục mệnh lệnh, nhưng thi thoảng mới thưởng. Đó là cách để chó khắc sâu bài học vào trí nhớ.
Một khi chó đã thành thục các câu lệnh, bạn có thể dùng quà thưởng để tăng tốc độ thực hiện yêu cầu hay chỉnh đốn cho chính xác hơn. Chó sẽ sớm nhận ra quà thưởng đi đôi với mệnh lệnh hay hành vi đi kèm sau lệnh "nghe".
Phương pháp
6
Dạy lệnh "Ngồi"
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 24
1
Cho chó đứng. Mục đích của lệnh “ngồi” là cho chó chuyển từ thế đứng thành ngồi, chứ không phải là tiếp tục ngồi. Đi bộ về chỗ chó hay bước xa ra để chó đứng dậy.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 25
2
Đứng ở trong tầm nhìn của chó. Đứng ngay trước mặt chó sao cho chó tập trung nhìn bạn. Để chó thấy bạn có thức ăn ở trong bàn tay thuận.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 26
3
Để chó tập trung vào quà thưởng. Bắt đầu bằng cách để thõng tay cầm quà thưởng bên hông. Nâng bàn tay đó lên trước mũi chó để chó ngửi được mùi, rồi nâng cao quá đầu chó.
Khi bạn nâng thức ăn trên đầu chó, phần lớn chó sẽ tự động ngồi xuống để nhìn được tốt hơn.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 27
4
Ngay lập tức thưởng đồ ăn cho chó và khen chúng. Làm theo chu trình clicker-thưởng/khen hoặc chỉ thưởng và khen. Nói “ngồi ngoan” khi chó đã làm theo ý bạn muốn. Có lẽ ban đầu chó sẽ hơi chậm, nhưng chỉ cần thêm phần thưởng và lời khen là chó sẽ tăng tốc lên thôi.
Chắc chắn rằng bạn không khen gì cả cho đến khi chó thật sự đang ngồi. Nếu bạn khen khi chó chưa kịp ngồi, chó sẽ nghĩ đó mới là điều bạn muốn.
Ngoài ra, chắc chắn rằng bạn không khen chó vì đã đứng dậy, nếu vậy bạn sẽ chỉ nhận được hành vi đó thay vì hành động ngồi.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 28
5
Nếu chó không chịu ngồi với chiêu dùng quà thưởng, bạn có thể dùng xích và vòng cổ. Đứng cạnh chó, nhìn về cùng hướng với chó. Kéo vòng cổ về phía sau một chút để khuyến khích chó ngồi.
Bạn có thể cần khuyến khích chó ngồi bằng cách nhẹ nhàng thúc vào sau chân sau của chó. Nhẹ nhàng kéo chó về phía sau bằng vòng cổ khi làm vậy.
Ngay khi chó đã ngồi, lập tức khen ngợi và thưởng.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 29
6
Đừng lặp lại mệnh lệnh. Bạn muốn chó có phản ứng ngay lần đầu tiên, không phải lần thứ hai, ba, hay bốn. Nếu chó không thực hiện mệnh lệnh trong vòng 2 giây từ lúc ra lệnh, nhấn mạnh lệnh bằng cách dùng dây xích.
Khi bạn bắt đầu huấn luyện, đừng bao giờ ra một lệnh mà bạn không thể củng cố. Nếu không, rủi ro là bạn sẽ tập cho chó mặc kệ bạn vì bạn không tiếp nối mệnh lệnh và những mệnh lệnh đưa ra sẽ trở nên vô nghĩa.
Tạo không khí tích cực cho chú chó bằng lời khen và sự bền bỉ.[7]
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 30
7
Khen ngợi hành động ngồi theo bản năng. Hãy để ý những lúc chó tự ngồi trong ngày. Khen ngợi hành động đó, và sớm thôi bạn sẽ có một chú chó tự ngồi để đòi chú ý thay vì nhảy chồm lên hay sủa về phía bạn.
Phương pháp
7
Dạy Chó Nằm xuống
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 31
1
Lôi kéo sự chú ý của chó. Lấy ít thức ăn hoặc đồ chơi và tìm chó của bạn. Cầm món đồ chơi hay thức ăn trước tầm mắt chó để chó tập trung về phía bạn.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 32
2
Dùng thức ăn hoặc đồ chơi để khuyến khích chó nằm xuống. Thực hiện bằng cách vẫy vẫy món đồ chơi hay thức ăn dưới sàn phía trước và giữa hai chân chó. Đầu chó sẽ dõi theo món đồ, và cả cơ thể sẽ theo sau đó.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 33
3
Khen ngay lập tức. Khi bụng chó đã tiếp đất, khen ngợi chó và thưởng món ăn hoặc đồ chơi. Bạn cũng phải khen chính xác nữa. Nếu bạn khen khi chó đang chuẩn bị nằm hoặc đang nhổm dậy, đó sẽ là hành động bạn sẽ nhận được.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 34
4
Tăng khoảng cách. Một khi chó đã học được hành vi với phần thưởng kèm theo, hãy lùi ra sau một chút. Dấu tay cho “nằm xuống” sẽ là bàn tay duỗi thẳng — úp xuống — hạ xuống từ trước eo đến bên hông bạn.
Chừng nào chó đã quen dần với hành vi “nằm xuống,” hãy thêm mệnh lệnh “xuống” hay “nằm xuống” bằng lời.
Khen ngay lập tức khi bụng chó tiếp đất.
Chó hiểu ngôn ngữ hình thể tốt và học dấu hiệu tay rất nhanh.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 35
5
Kéo dài thời gian “nằm.” Khi chó đã “nằm” quen, chờ một vài giây trước khi khen và thưởng để khuyến khích chó giữ vị trí lâu hơn.
Nếu chó nhổm dậy để lấy đồ ăn, đừng cho chó ăn, nếu không bạn sẽ thưởng nhầm cho hành vi cuối cùng chó làm trước khi ăn thưởng.
Bắt đầu lại, và chó sẽ hiểu là bạn muốn chó nằm hẳn xuống sàn, miễn là bạn kiên trì.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 36
6
Đừng cúi về phía chó. Một khi chó đã nhận được mệnh lệnh, đứng thẳng khi bạn ra lệnh. Nếu bạn cúi người, chó sẽ chỉ chịu nằm khi bạn đang cúi về hướng chúng. Bạn sẽ muốn rèn cho đến khi có thể ra lệnh cho chó nằm xuống từ khoảng cách xa.
Phương pháp
8
Tập cho Chó "Chờ" tại Cửa
Tiêu đề ảnh House Train an Older Dog Step 5
1
Bắt đầu tập cho chó “chờ” sớm. Dạy chó biết tôn trọng ngưỡng cửa là rất quan trọng. Bạn không muốn chó của mình cứ lao ra ngoài mỗi khi cửa mở — điều đó có thể rất nguy hiểm cho chó. Bạn không cần phải luyện bài tập tại cửa mỗi lần ra vào. Tuy nhiên, bạn nên tận dụng tối đa cơ hội tập luyện cho chó con từ sớm.
Tiêu đề ảnh Breed Show Dogs Step 12
2
Đeo xích cho chó. Bạn nên cho chó đeo xích ngắn để có thể điều chỉnh hướng đi của chó từ khoảng cách gần.
Tiêu đề ảnh Entertain Your Dog on a Rainy Day Step 16
3
Đi đến trước cửa. Dắt chó theo bằng dây xích.
Tiêu đề ảnh Care for Dogs Step 14
4
Ra lệnh “chờ” trước khi bước qua cửa. Nếu chó bước theo khi bạn đang băng qua, dùng dây xích để cản chó đi tiếp. Thử lại.
Tiêu đề ảnh Make Dogs Love You Step 11
5
Khen khi chó đợi. Khi chó đã hiểu bạn muốn chó ở phía bên trong cửa thay vì bước ra với bạn, khen chó và thưởng vì đã “đợi ngoan.”
Tiêu đề ảnh Get a Dog to Stop Eating Dirt Step 14
6
Dạy chó ngồi ngay ngưỡng cửa. Nếu cửa đang đóng, bạn có thể dạy chó ngồi ngay khi bạn đặt tay lên nắm đấm cửa. Chó sẽ đợi trong khi cửa mở, và sẽ không bước qua cho đến khi bạn cho phép. Bài tập này bước đầu nên tập cùng dây xích, để bảo đảm an toàn cho chó.
Tiêu đề ảnh Teach a Dog to Tell You when He Wants to Go Outside Step 9
7
Ra mệnh lệnh mới để gọi chó bước qua. Bạn có thể dùng “đến đây” hoặc “nghỉ.” Bất kể bạn dùng lệnh gì, nó phải là lệnh duy nhất cho phép chó bước ra khỏi nhà.
Tiêu đề ảnh Teach a Dog to Tell You when He Wants to Go Outside Step 4
8
Tăng khoảng cách. Tập để chó tại ngưỡng cửa và làm gì đó ở bên ngoài. Bạn có thể đi lấy thư hoặc đổ rác trước khi quay về và khen chó. Mục đích của hành động này là để bạn không cần gọi chó đi qua cửa mới thấy được bạn. Bạn cũng có thể đến chỗ chó ngay.
Phương pháp
9
Dạy Chó Thói quen Ăn Tích cực
Tiêu đề ảnh Calculate Daily Energy Requirement for Your Pekingese Dog Step 3
1
Để chó kiên nhẫn đợi trong lúc bạn chuẩn bị bữa ăn. Chẳng có gì phiền phức hơn một chú chó cứ nhảy và sủa trong khi bạn đang lấy thức ăn cho nó cả. Thay vào đó, hãy ra lệnh “đợi” mà chó đã học được trong bài tập ở cửa để chó sẽ đợi ở ngưỡng cửa phòng ăn.
Khi bạn đã sẵn sàng, gọi chó đến và ra lệnh cho nó “ngồi xuống” và “đợi” trong lúc bạn đặt thức ăn xuống sàn phòng.[8]
Đứng và đợi vài giây trước khi nói câu cho phép. Bạn có thể nói “nghỉ” hoặc sáng tạo ra câu lệnh mới dành cho lúc ăn như “tới ăn đi nào” hay “nhăm nhăm”. Cố gắng chọn câu nào đó mà không khiến chó hiểu lầm là bạn đang nói chuyện với nó, chẳng hạn “đến giờ ăn rồi” hay “chúng ta ăn thôi” vì các câu này dễ khiến chú chó nhầm tưởng là đến giờ ăn của nó.
Cuối cùng, chó sẽ tự biết ngồi đợi ngay khi trông thấy bát ăn.
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 65
2
Dùng tay đút đồ ăn cho chó. Đến giờ ăn, bạn hãy dùng tay đút đồ ăn cho nó. Sau đó, dùng tay bốc phần đồ ăn còn lại cho vào bát. Cách này sẽ khiến bát ăn của chó có mùi cơ thể bạn, giúp ngăn chặn hay loại bỏ thái độ đề phòng khi ăn ở chó.[9]
Tiêu đề ảnh Train a Dog Step 66
3
Dạy chó tuân lệnh “tránh ra.” Dạy chó tuân lệnh tránh xa thức ăn và các vật dụng khác là điều cần thiết trong một số tình huống, như khi thức ăn của người vô tình rơi xuống sàn hoặc khi chó muốn nhặt những thứ dơ bẩn trên đường đi tản bộ. Để dạy câu lệnh này, bạn hãy làm như sau:
Bước một: cầm món ăn yêu thích của chó trên tay. Con chó sẽ liếm, ngửi và đưa chân lên với thức ăn từ tay bạn. Cuối cùng, khi chó chịu tránh xa thì bạn khen nó và cho nó món ăn trên tay.
Bước hai: nói câu “tránh ra”. Hãy nói câu này khi chú chó quyết định tránh đi nơi khác.
Bước ba: cầm một miếng thức ăn trong lòng bàn tay trước mặt chó và cầm một miếng khác phía sau lưng. Hướng dẫn chó “tránh ra”. Nếu con chó tiến đến quá gần thức ăn thì bạn nắm tay lại để giấu đi và nói “không được” để cho nó biết nó sẽ không được thưởng. Khi chó tuân lệnh “tránh ra” thì bạn cho nó miếng ăn giấu sau lưng.
Bước bốn: đặt thức ăn trên sàn nhà. Đặt miếng thức ăn từ lòng bàn tay xuống sàn nhà. Tiếp tục thưởng cho chó miếng thức ăn bạn giấu sau lưng.
Bước năm: Xích dây vào cổ chó và dẫn nó đi ngang qua miếng thức ăn trên sàn nhà. Ra lệnh cho chó “tránh xa” mà không giật dây. Nếu nó ăn miếng thức ăn thì bạn quay lại dạy bước trước đó.
Bước sáu: bắt đầu dùng câu lệnh “tránh ra” khi đưa cho ra ngoài đường.[10]
Phương pháp
10
Dạy Lệnh "Lấy" và "Nhả"
Tiêu đề ảnh Make Dogs Love You Step 7
1
Hiểu mệnh lệnh. Lệnh “lấy” được sử dụng khi bạn muốn chó ngoạm lấy món gì đó mà bạn đưa cho.
Tiêu đề ảnh Become a Dog Owning Expert Step 14
2
Cho chó một món đồ chơi. Ra lệnh “lấy” bằng miệng khi làm vậy. Khi chó lấy đồ chơi bằng mõm, khen chó ngay. (Ngoài ra, chó còn được thưởng đồ chơi nữa!)
Tiêu đề ảnh Take Care of Your Dogs Basic Needs Step 33
3
Dần chuyển sang những món đồ ít có giá trị với chó hơn. Chó học “lấy” rất dễ với các món đồ thú vị! Khi chó đã hiểu được mối liên kết giữa mệnh lệnh và hành vi rồi, bạn hãy chuyển sang những món kém thú vị hơn. Ví dụ có thể là báo, túi xách nhẹ, hay bất kì thứ gì bạn muốn chó mang theo.
Tiêu đề ảnh Stop a Dog from Gripping Step 2
4
Đồng thời tập “lấy” với “nhả”. Một khi chó đã lấy đồ chơi, ra lệnh “nhả” để chó trả lại món đồ cho bạn. Thưởng chó đồ ăn và khen ngợi khi chó trả đồ, rồi bắt đầu lại với lệnh “lấy”. Bạn không muốn chó nghĩ rằng một khi chó nhả ra rồi là không được chơi nữa.
Đừng biến bài tập thành trận đấu kéo co với chó. Khi bạn kéo, chó sẽ giật lại mạnh hơn nữa.
Phương pháp
11
Dạy lệnh "Đứng"
Tiêu đề ảnh Calculate Daily Energy Requirement for Your Pekingese Dog Step 1
1
Hiểu giá trị của lệnh “đứng”. Giá trị của lệnh “ngồi” và “chờ” khá rõ ràng rồi, nhưng có thể bạn sẽ không hiểu tại sao “đứng” lại là một kỹ năng quan trọng cần dạy cho chó. Bạn sẽ không dùng đến lệnh “đứng” mỗi ngày, nhưng bạn sẽ cần đến nó trong suốt tuổi đời của chó. Ví dụ, một chú chó biết “đứng” bình tĩnh sẽ là một bệnh nhân lý tưởng tại phòng khám thú y hay khách hàng tuyệt vời ở tiệm chải lông.
Tiêu đề ảnh Care for a Pregnant Dog Step 11
2
Chuẩn bị bài tập. Lấy món đồ chơi chó thích hay một nắm đồ ăn để thu hút sự tập trung của chó và thưởng chó khi làm theo mệnh lệnh. Cho chó “xuống” hoặc “nằm xuống” khi luyện tập lệnh "đứng.” Chó nên di chuyển từ tư thế nằm sang đứng dậy để lấy đồ chơi hoặc thức ăn.
Tiêu đề ảnh Dog Proof the Cats Litterbox Step 8
3
Thu hút chó tập trung. Bạn cần dỗ chó đứng lên bằng cách cho chó vươn đến món đồ chơi hoặc thức ăn. Giơ đồ chơi hoặc thức ăn trước mặt chó, ngang tầm mũi.
Nếu chó ngồi, nghĩ rằng nhiêu đó đã đủ để được thưởng, hãy thử lại lần nữa, nhưng để thức ăn hoặc đồ chơi thấp hơn một chút.
Tiêu đề ảnh Find and Adopt a Healthy and Happy Shelter Dog Step 9
4
Khuyến khích chó dõi theo tay bạn. Xoè bàn tay và hướng lòng bàn tay xuống. Nếu bạn dùng đồ ăn, giữ đồ ăn lại trong lòng bàn tay bằng ngón cái. Bắt đầu đặt bàn tay trước mũi chó và di chuyển ra xa vài inch. Ý tưởng là chó sẽ nhổm người dậy và hướng về phía tay bạn.
Bạn có thể sẽ cần dùng tay kia thúc hông chó để chó hiểu ý.
Tiêu đề ảnh Get Your Dog to Sleep Step 7
5
Khen ngợi chó ngay. Ngay khi chó đã ở tư thế đứng, khen chó và thưởng. Dù bạn chưa bắt đầu sử dụng mệnh lệnh “đứng” ở đây, bạn vẫn có thể nhắc trong lời khen: “đứng giỏi lắm!”
Tiêu đề ảnh Take Care of Your Dogs Basic Needs Step 28
6
Thêm mệnh lệnh “đứng” bằng miệng. Bước đầu, bạn sẽ chỉ tập cho chó đứng lên bằng cách đi theo bàn tay có đồ ăn hoặc đồ chơi. Khi chó đã hiểu được mình cần làm gì rồi, bắt đầu phối hợp lệnh “đứng” vào bài tập.
Tiêu đề ảnh Live with a Pug Dog Step 9
7
Kết hợp lệnh “đứng” cùng với các lệnh khác. Có rất nhiều cách để kết hợp mệnh lệnh. Sau khi đã cho chó “đứng,” bạn có thể thêm lệnh “chờ” hoặc “đứng yên” nếu bạn muốn chó đứng lâu hơn. Hay bạn cũng có thể thêm lệnh “ngồi” hoặc “nằm” để chó “ôn bài,” và dần dần tăng khoảng cách giữa bạn và chó. Cuối cùng, bạn sẽ có thể ra lệnh cho chó thực hiện dù ở khoảng cách xa.
Phương pháp
12
Dạy lệnh "Nói"
Tiêu đề ảnh Care for Dogs Step 17
1
Hiểu mệnh lệnh. Lệnh “nói chuyện” dạy chó biết sủa đáp lại yêu cầu của bạn. Nếu chỉ xét riêng, mệnh lệnh này nghe có vẻ khá lạ lùng. Nhưng khi kết hợp với mệnh lệnh “im lặng”, nó có thể giúp quản lý vấn đề sủa đối với một chú chó hay sủa nhiều.[11]
Hãy thận trọng khi dạy lệnh này. Những người dạy chó thiếu kinh nghiệm thường nhận thấy việc rèn luyện “nói chuyện” rơi khỏi tầm kiểm soát của họ. Cuối cùng họ chỉ có được một chú chó sủa mình tất cả mọi lúc.
Tiêu đề ảnh Clicker Train Your Dog Step 1
2
Dạy chó bằng clicker. Lệnh “nói chuyện” đòi hỏi phải khen ngợi ngay lập tức, thậm chí nhiều hơn so với các lệnh khác. Dạy chó hiểu tiếng lách cách nghĩa là phần thưởng bằng cách bấm clicker và thưởng vài lần liên tục.
Tiếp tục luyện với clicker đến khi chó nghĩ chỉ tiếng lách cách đã là một phần thưởng. Phần thưởng thật sẽ để sau.
Tiêu đề ảnh Buy a Dog Step 9
3
Xem xét khi nào chó sủa nhiều nhất. Hành vi này ở mỗi con là khác nhau, nên bạn phải quan sát kỹ chó của mình. Chó có thể sủa khi bạn không cho ăn, khi có người gõ cửa, khi có người bấm chuông cửa, hay khi có ai đó bấm còi.
Tiêu đề ảnh Care for Dogs Step 16
4
Mô phỏng lại hành động kích hoạt tiếng sủa. Một khi bạn đã suy luận ra điều gì làm chó sủa, hãy lặp lại hành động đó. Mục đích là để chó tự sủa, sau đó hãy khen ngợi chó.
Bạn có thể thấy tại sao bài tập này có thể nguy hiểm đối với những người dạy chó thiếu kinh nghiệm.
Đó là lý do bài tập “nói” có chút khác biệt so với các mệnh lệnh còn lại. Bạn phải kết hợp ra lệnh bằng miệng ngay từ đầu. Chỉ như thế, chó mới không nghĩ bạn đang khen chó vì đã sủa theo bản năng.
Tiêu đề ảnh Clicker Train Your Dog Step 2
5
Ra lệnh “nói” bằng miệng ngay từ đầu. Ngay khi chó sủa tiếng đầu tiên, ra lệnh “nói”, bấm clicker, và thưởng chó ăn.
Những mệnh lệnh từ đầu đến giờ đều dạy hành vi đầu tiên, sau đó thêm mệnh lệnh trước hành vi.
Tuy nhiên, bài tập “nói” sẽ dễ bị mất kiểm soát nếu làm vậy. Chó được thưởng vì đã sủa trước.
Do đó, tốt hơn là nên liên kết mệnh lệnh với hành vi trong suốt quá trình. Không bao giờ thưởng chó sủa khi không có mệnh lệnh.
Tiêu đề ảnh Control Your Dog Step 8
6
Kết hợp lệnh “nói” và “im.” Nếu bạn có một chú chó sủa quá nhiều, có lẽ bạn sẽ không tin rằng lệnh “nói” sẽ giúp bạn kiểm soát tình hình. Tuy nhiên, nếu bạn dạy được cho chó cách “nói”, bạn sẽ dạy được cho chó cách “im.” Có thể bạn không cần chó hay sủa biết “nói”, nhưng bạn chắc chắn sẽ cần “im” đấy.
Một khi chó đã hiểu cách “nói”, dần dần phối hợp lệnh “im” vào quá trình tập luyện.
Ra lệnh “nói."
Tuy nhiên, thay vì thưởng cho tiếng “nói” (sủa), hãy đợi đến khi chó ngừng sủa.
Ra lệnh “im."
Nếu chó yên lặng, thưởng cho hành động “im” (không sủa) bằng tiếng lách cách và đồ ăn.
Phương pháp
13
Dạy Chó nằm Chuồng
Tiêu đề ảnh Comfort Your Dog Step 4
1
Hiểu được giá trị của huấn luyện chó bằng chuồng. Có thể bạn sẽ nghĩ nhốt chó lại trong chuồng suốt mấy tiếng thì thật là tàn nhẫn. Nhưng chó là động vật bẩm sinh cần tìm chỗ trú, nên không gian kín đối với chúng không có cảm giác ngột ngạt như đối với con người. Thực tế, chó được dạy nằm chuồng thường tìm đến chuồng như chốn nghỉ ngơi.
Dạy nằm chuồng rất hữu dụng khi bạn muốn điều chỉnh hành vi của chó những lúc không có chủ quan sát trong thời gian dài.
Ví dụ, nhiều người chủ cho chó nằm chuồng khi họ đi ngủ hoặc ra khỏi nhà.
Tiêu đề ảnh Control Your Dog Step 10
2
Tập cho chó nằm chuồng từ bé. Dù chó trưởng thành vẫn có thể được dạy nằm chuồng, sẽ dễ hơn nếu bạn tập cho chó con.
Tuy nhiên, nếu chó của bạn là giống chó lớn, đừng tập cho chó ngủ trong chuồng nhỏ.
Chó sẽ không "giải quyết" ở chỗ chúng ngủ hay thư giãn, nên bạn cần chuồng có kích cỡ phù hợp.
Nếu bạn dùng chuồng quá lớn, chó sẽ đi tiểu ở góc chuồng vì chúng nghĩ mình có rất nhiều không gian.
Tiêu đề ảnh Crate Train Your Dog or Puppy Step 4
3
Biến chuồng chó thành nơi để mời gọi.[12] Đừng cô lập chó trong chuồng bằng cách ngay lập tức khóa cửa trong lần đầu tiên chó vào chuồng. Bạn muốn chó có cảm giác tích cực với chuồng, để chó có thể thoải mái ở trong đó.
Khi bắt đầu bài học nằm chuồng, hãy đặt chuồng ở nơi gia đình hay tụ họp. Mục đích là để khiến chiếc chuồng trở thành một phần trong sinh hoạt giao tiếp thay vì chốn cô lập.
Trải chăn mềm và đặt đồ chơi chó thích bên trong chuồng.
Tiêu đề ảnh Crate Train Your Dog or Puppy Step 10
4
Khuyến khích chó bước vào chuồng. Một khi bạn đã tạo được không gian mời gọi trong chuồng, dùng đồ ăn để dụ chó vào. Đầu tiên, đặt ít thức ăn ở ngoài cửa để chó có thể tự khám phá không gian bên trong. Sau đó, đặt thức ăn bên trong cửa, để chó sẽ thò đầu vào ăn. Đến khi thoải mái dần rồi, cho thức ăn sâu và sâu dần vào trong chuồng.
Lặp lại cho đến khi chó tự vào chuồng không ngần ngại.
Luôn sử dụng "giọng nói vui vẻ” khi giúp chó làm quen với chuồng.
Tiêu đề ảnh Crate Train Your Dog or Puppy Step 15
5
Cho chó ăn trong chuồng. Một khi chó đã thoải mái ra vào chuồng lấy thức ăn rồi, hãy nhấn mạnh mối liên kết tích cực giữa chuồng với giờ cho ăn.
Đặt bát thức ăn ở nơi chó ăn được thoải mái. Nếu chó vẫn còn chút lo lắng, có lẽ bạn nên đặt bát ngay sát cửa.
Sau khi chó dần quen theo thời gian, đặt bát sâu hơn vào trong chuồng.
Tiêu đề ảnh Crate Train Your Dog or Puppy Step 17
6
Bắt đầu đóng cửa chuồng sau lưng chó. Bằng thức ăn vặt và các bữa ăn, bạn sẽ thấy chó dần thích nghi với việc ở trong chuồng. Chó vẫn cần học cách làm quen với cửa đóng.
Bắt đầu đóng cửa vào giờ cho ăn, khi chó bị thức ăn làm phân tâm và không để ý chuyện xung quanh.
Đóng cửa trong các khoảng ngắn, dần kéo dài thời gian khi chó bắt đầu quen.
Tiêu đề ảnh Crate Train Your Dog or Puppy Step 22
7
Không thưởng khi chó rên rỉ. Khi cún con rên ư ử, có thể điều đó đáng yêu, nhưng khi chó trưởng thành rên, nó sẽ làm bạn phát điên mất. Nếu cún con rên mãi không nguôi, có lẽ là bạn đã để cún trong chuồng quá lâu rồi. Tuy nhiên, bạn không được thả cún ra trước khi cún ngừng rên. Hãy nhớ — mỗi phần thưởng bạn trao sẽ củng cố hành vi cuối cùng của chó, trong trường hợp này là tiếng rên.
Thay vào đó, hãy thả chó khi chúng thôi rên.
Lần sau khi đóng cửa chuồng, hãy để chó ở đó trong khoảng thời gian ngắn hơn.
Tiêu đề ảnh Crate Train Your Dog or Puppy Step 31
8
An ủi chó những khi tập lâu trong chuồng. Nếu cún kêu khi ở một mình trong chuồng, hãy đem chuồng vào phòng ngủ của bạn vào ban đêm. Dùng đồng hồ có tiếng tích tắc hoặc máy đếm nhịp để giúp ru cún ngủ. Hãy chắc là chúng đã "giải tỏa" ở ngoài rồi và không cần phải "đi nhẹ" hoặc "đi nặng" nũa.
Nên để chuồng của cún con trong phòng ngủ của bạn vào ban đêm để bạn có thể nghe được tiếng kêu nếu chúng cần đi ra ngoài vào giữa đêm. Nếu không, chúng sẽ buộc phải đi bậy ngay trong chuồng.
Lời khuyên
Khi ra lệnh bằng miệng, hãy dùng giọng dứt khoát. Bạn muốn chú chó này ngồi xuống, thì hãy ra lệnh như vậy. Đừng lặp đi lặp lại một mệnh lệnh để mong chó chịu làm theo. Nhấn mạnh mệnh lệnh trong vòng 2-3 giây nếu chó không vâng lời và sau đó khen ngợi chó. Bạn không muốn giống như những người cứ lặp lại câu “ngồi” đến những 20 lần hoặc hơn cho đến khi chó chịu ngồi đâu. Bạn cần chó ngồi ngay theo lệnh đầu tiên, chứ không phải lệnh thứ hai mươi.
Đừng cho phép chó cắn bạn, kể cả là cắn đùa. Làm vậy sẽ tạo tiền lệ xấu và sẽ rất khó để bạn khiến chó bỏ đi thói quen này. Những giống chó nguy hiểm, hung hăng sẽ cần một bài huấn luyện đặc biệt từ các chuyên gia dạy chó có kinh nghiệm. Trong vài trường hợp, có thể bạn phải cần đến một nhà nghiên cứu hành vi động vật. Bạn không nên nuôi một chú chó hung hăng mà không được rèn luyện tử tế. Nó quá nguy hiểm.
Hãy nhớ rằng mỗi chó mỗi khác. Con này có thể học chậm hơn con kia, và điều đó hoàn toàn ổn. Không có chó nào là không rèn được!
Nếu dùng dấu hiệu tay, hãy chắc chắn mỗi dấu hiệu đều đặc trưng và rạch ròi để chó dễ nhận biết và phân biệt. Có một số dấu tay tiêu chuẩn cho các mệnh lệnh cơ bản như “ngồi”, “nằm”, v.v. Nếu bạn không chắc chắn, hãy hỏi chuyên gia dạy chó hoặc tìm kiếm trực tuyến hay trong sách có ảnh minh hoạ ngôn ngữ cơ thể cần sử dụng.
Hãy kiên định. Chắc chắn rằng mệnh lệnh và dấu tay bạn sử dụng mỗi lần đều giống nhau. Chỉ cần 10-15 phút mỗi ngày thôi.
Nếu chó mất kiểm soát, một cách để đưa chó trở lại kỷ cương là tách biệt chúng ra khỏi “bầy đàn”. Cho chúng vào chuồng hoặc cũi rồi mặc kệ chúng. Tách biệt khỏi bầy đàn trong ngôn ngữ chó đồng nghĩa với “hành vi của mi thật khó chấp nhận và chúng ta không thích thế.” Chó của bạn sẽ hiểu thông điệp ngay. Chúng có thể kêu ăng ẳng và tru lên, nhưng bạn phải mặc kệ hết. Cứ nghĩ đây là “giờ phạt” của chó. Khi chó đã yên lặng và ổn định, hãy thả chó ra. Đừng quên cho chó tập thể dục để điều hòa mức năng lượng của chúng. Chơi “ném bắt” là một cách hay để khiến chó mệt.
Huấn luyện chó đòi hỏi sự kiên nhẫn cao. Bạn có thể sẽ thấy bức bối nếu chọn giống chó không phù hợp với khả năng hay lối sống của mình. Nếu bạn nhận thấy mình đã chọn nhầm, hãy hỏi ý kiến của chuyên gia. Có thể bạn phải tìm một mái nhà mới cho chú chó ấy. Hãy liên lạc với tổ chức cứu hộ chó hoặc bác sĩ thú y. Đừng đợi cho đến khi cả bạn lẫn chó đều đã chịu khốn khổ. Nếu bạn không thể kiên nhẫn được, hãy tham gia khoá học 1-1 cùng một người huấn luyện chó có tiếng. Không ai “bẩm sinh” đã là người dạy chó mà không cần qua huấn luyện.
Đừng đối xử tàn nhẫn với chó hoặc đánh đập chúng. Nếu bạn đánh chó trong cơn thịnh nộ, chúng sẽ chỉ biết kinh hãi bạn mà thôi.
Dọn dẹp nếu chó đi bậy trên sân nhà người khác hay tại nơi công công. Hành động này sẽ giúp người khác quý mến chó của bạn nhiều như bạn thương yêu chúng vậy.
Nếu chó lấy đồ không phải của mình, hãy nói, “nhả ra.”
Khi dạy chó nói, bạn có thể thử giả tiếng hú/sủa để chó sủa đáp lại.
Cho chó đồ ăn hoặc thưởng nếu chúng vâng lời! Nên nhớ rằng chó cưng sẽ dễ dàng quấn quýt với bạn nếu chúng biết bạn yêu chúng.
Cảnh báo
Dùng vòng cổ và dây xích vừa với kích cỡ chó cưng của bạn. Vòng quá lỏng hay quá chặt có thể gây thương tích.
Thường xuyên đưa chó đi khám thú y và chích ngừa đúng hạn. Bạn cũng nên kiểm tra các yêu cầu hiện hành về giấy phép, và đưa chó đi triệt sản ngay khi chúng đủ lớn.
Nuôi chó đòi hỏi trách nhiệm gần như tương đương với nuôi dạy trẻ. Nếu bạn chưa sẵn sàng, đừng nhận nuôi chó cho đến khi bạn đã nghiên cứu kỹ, và tiến hành điều chỉnh để đón một chú chó về nhà.
SÁCH HUẤN LUYỆN CHÓ NÊN THAM KHẢO
Vận động thường xuyên sẽ giúp làm giảm độ nghịch phá của chó trong nhà. Chó mau chán. Và khi chúng thấy chán, chúng sẽ tìm cách để “giải trí”. Có thể bằng cách nhai đôi giầy yêu thích của bạn, phá đồ nội thất, hay sủa liên tục. Hãy tránh vấn đề này bằng cách đưa chúng đi dạo thường xuyên (tốt nhất là hai lần mỗi ngày). Và nó cũng tốt cho bạn nữa! “Chó mệt là chó khoẻ.” Việc vận động cho đến khi chó mệt khác biệt đối với từng con.
Đừng Bắn Chó bởi Karen Pryor
Bước Khởi đầu: Rèn luyện bằng Clicker cho Chó bởi Karen Pryor
Sức mạnh của Rèn luyện Chó một cách Tích cực bởi Pat Miller
25 Lỗi Ngớ ngẩn Người nuôi Chó Mắc phải bởi Janine Adams
Nghệ thuật Nuôi Cún con bởi Monks of New Skete
Cách để trở thành Bạn thân Nhất của Chú chó nhà bạn bởi Monks of New Skete
Chú chó Đúng mực: Cách để Uốn nắn, Rèn luyện và Thay đổi Hành vi của Chó bởi Gail I. Clark